Leonie van Harten | Consultant Zorgregistratie
Elke patiënt in Nederland wil graag de best bewezen zorg. Branche- en beroepsverenigingen in de medische specialistische zorg zijn daarom gestart met het landelijke actieprogramma Zorgevaluatie en gepast gebruik (ZE&GG). Vanuit ZE&GG worden ziekenhuizen gestimuleerd om zorg te leveren die bewezen effectief en doelmatig is. Echter, instellingen worstelen met de evaluatie van thema’s en het formuleren van concrete verbeteringen.
Kwaliteit van zorg verbeteren: in deze blog laten we zien hoe je inzicht krijgt in de prestaties van jouw ziekenhuis op ZE&GG thema’s en geven we handvatten voor dossieronderzoek én het monitoren op ontwikkeltrajecten.
Impact inschatten met data
In het Hoofdlijnenakkoord Medisch Specialistische Zorg zijn afspraken gemaakt om gangbare zorg te evalueren en inzichten over effectiviteit en doelmatigheid te implementeren in de dagelijkse praktijk. Deze afspraken zijn samengevat in de implementatieagenda ZE&GG. Hoewel ieder ziekenhuis de best passende en effectieve zorg wíl leveren, worstelen velen met het realiseren van de gewenste beweging.
Data om de verbeterthema’s te identificeren ontbreekt, terwijl dit uiterst relevant is om de impact te kunnen inschatten en in te zetten op initiatieven met het meeste verbeterpotentieel.
Inzicht in geleverde prestaties
Om real time inzicht te krijgen in geleverde prestaties binnen verschillende ZE&GG thema’s kun je gebruik maken van de tool ZEGG. Deze tool gebruikt het EPD van het ziekenhuis om dit inzicht te geven. In de vorm van benchmarking, dossieronderzoek en monitoring krijg je als ziekenhuis de handvatten aangereikt om met het thema aan de slag te gaan.
Inzicht in jouw prestaties versus andere ziekenhuizen
De maandelijkse benchmarkrapportage geeft inzicht in de omvang van de doelgroep en het verbeterpotentieel per thema. Daarnaast krijg je als ziekenhuis inzicht in jouw prestaties versus een ruime groep aan ziekenhuizen. Op deze manier kun je bepalen op welke onderwerpen het eerste actie ondernomen dient te worden, maar ook waar jouw ziekenhuis het al erg goed op doet!
Daarnaast worden de rapportages toegepast als gespreksstarter binnen medisch specialistische vakgroepen.
Voorbeeld implementatieagenda
Een voorbeeld van een thema op de implementatieagenda is het knippen van neus- en keelamandelen bij kinderen. Inmiddels is bekend dat deze behandeling geen aangetoond effect heeft bij kinderen met alleen terugkerende verkoudheden. Deze behandeling is pas effectief indien kinderen meer dan vier keer per jaar keelontsteking hebben, of bij kinderen met nachtelijke apneus. In onderstaand beknopt voorbeeld zie je hoe een ziekenhuis (in het donkerblauw) over de jaren heen presteert op het gebied van neus- en keelamandelbehandelingen bij kinderen:
In 2021 is bij 29% van de patiënten kort na het openen van een zorgtraject een operatieve verrichting uitgevoerd. Dit kan betekenen dat er mogelijk onnodig zorg geleverd is bij een aantal patiënten. Reden genoeg om hier verder in te verdiepen.
Inzoomen verbeterthema’s
Met de tool Notiz (figuur 2) zoom je in op individuele verbeterthema’s . Wat is de reden dat je slechter presteert (29% ten opzichte van een mediaan van 24%) dan andere ziekenhuizen? Notiz biedt de mogelijkheid om tot op individueel patiënten niveau door te klikken naar het ZIS en analyses uit te voeren. Dit dossieronderzoek biedt derhalve concrete handvatten voor het verbeterplan.
Verbeterplannen monitoren
Met het dashboard kunnen deze verbeterplannen vervolgens gemonitord te worden. Zo kan je het actieplan vervolgen en gemakkelijk bijsturen indien het gewenste effect niet wordt gezien, zoals wordt getoond in figuur 3:
Merkbaar effect voor zorgverlener en patiënt
De tool ZEGG helpt ziekenhuizen door het bieden van inzicht en creëren van handvatten. Artsen en kwaliteitsmedewerkers zien snel en eenvoudig hoe zij presteren op individuele indicatoren. Met behulp van Notiz en de dashboards kunnen deze indicatoren worden geanalyseerd en gemonitord om daarmee concrete verbeteracties te identificeren.
In de spreekkamer is het effect merkbaar, omdat bewuster naar het leveren van doelmatige en zinnige zorg wordt gekeken. Dit betekent dat patiënten niet zomaar allerlei onderzoeken of behandelingen ondergaan.
Voor het ziekenhuis betekent het daarnaast dat het gesprek met de zorgverzekeraar over zinnige zorg vlot verloopt, doordat keuzes over kwaliteit en doelmatigheid beter beargumenteerd en verantwoord kunnen worden.
Tot slot leidt het programma tot een nuttigere inzet van beperkte middelen, zoals OK- en policapaciteit, bedbezetting en financiële middelen.
