Nederlandse ziekenhuizen bevinden zich op een kantelpunt. De technologische mogelijkheden voor datagedreven werken zijn enorm toegenomen, maar veel zorginstellingen worstelen nog steeds met de praktische toepassing. Volgens recent onderzoek van het Zorginstituut Nederland blijft vooral de vertaalslag van data naar concrete kwaliteitsverbetering een uitdaging. Dit terwijl de noodzaak voor efficiëntere zorgprocessen door het aanhoudende personeelstekort alleen maar groter wordt.
Waarom datagedreven kwaliteitsverbetering nu cruciaal is
De druk op de Nederlandse gezondheidszorg heeft een kritiek punt bereikt. Met de vergrijzing in volle gang en een blijvend tekort aan zorgpersoneel, moeten ziekenhuizen meer doen met minder mensen. Slimme inzet van data is niet langer een luxe, maar pure noodzaak. Toch blijkt dit in de praktijk weerbarstiger dan gedacht.
De drie grootste uitdagingen bij datagedreven kwaliteitsverbetering
De eerste uitdaging ligt bij de integratie van systemen. Ondanks de digitale transformatie van de afgelopen jaren, kampen veel ziekenhuizen nog steeds met gescheiden datasilo’s. EPD’s, kwaliteitsregistraties en managementinformatie leven vaak nog in verschillende systemen. Dit maakt het lastig om verbanden te leggen en patronen te herkennen.
Een tweede, hardnekkige uitdaging is de vertaalslag van inzicht naar actie. Nu automatische data-analyse steeds toegankelijker wordt, ontstaat er een nieuwe bottleneck: hoe vertaal je al deze inzichten naar concrete verbeteringen op de werkvloer? Vooral het creëren van draagvlak voor verandering blijft een struikelblok.
De derde uitdaging raakt direct aan de dagelijkse praktijk: de balans tussen meten en doen. Zorgprofessionals ervaren nog altijd een hoge registratielast, ondanks alle automatisering ambities. De kunst is om alleen die data te verzamelen die echt bijdraagt aan kwaliteitsverbetering.
De praktijk van nu
Anno 2025 zien we dat succesvolle ziekenhuizen kiezen voor een pragmatische aanpak. Ze beginnen klein, met één afdeling, vakgroep of zorgpad, en breiden succesvol gebleken methodes daarna uit. Cruciaal hierbij is de vroege betrokkenheid van zorgprofessionals. Zij weten als geen ander welke verbeteringen echt impact hebben op de dagelijkse zorg.
Technologie als ondersteuning
De nieuwste generatie data-analysetools maakt realtime monitoring en voorspellende analyses mogelijk. Artificial Intelligence helpt bij het identificeren van verbeterkansen en het voorspellen van knelpunten. Maar technologie blijft een middel, geen doel. Het gaat uiteindelijk om betere zorg voor de patiënt en een werkbaar proces voor de zorgprofessional.
Vooruitblik
De komende jaren staat de zorg voor grote uitdagingen. De vergrijzing bereikt een piek, terwijl de arbeidsmarkt krap blijft. Datagedreven werken is niet langer een keuze, maar een noodzaak. Ziekenhuizen die nu niet instappen, lopen het risico de aansluiting te missen.
Tegelijk biedt deze ontwikkeling ook kansen. Door slim gebruik van data kunnen ziekenhuizen hun processen optimaliseren, werkdruk verminderen en de kwaliteit van zorg verbeteren. De technologie is er. De uitdaging ligt in de implementatie.
